Hər gün yeni bir kitab

QANUN NƏŞRLƏR EVİ

22 March 2020 1265

Turgenevin nakam qəhrəmanları

Şahbaz Xuduoğlu


Ivan Turgenevin aşiq olan kişi qəhrəmanları həmişə miskin, zəif, amma son dərəcə sədaqətli, lazım olmayan nəzakətə sahibdirlər.


İmkanın olsa onları tutub boğarsan, ya da dalına bir təpik vurub deyərsən "ay bədbəxt səni heç it də sevməz, adam ol!" Turgenevin qadınları da nakamdır. Onları gerçək sevənləri görmürlər, xəyallarında qurduqları qəhrəmanın eşqiylə yaşayırlar. Amma həmişə bir ehtiyat ər var, əllərinin altında.


Müəllif "Artıq adamın gündəliyi" ni 1850-ci ildə bitirib. Bu əsər iki ilə ərsəyə gəlib, Parisdə bənzər bir hadisədən təsirlənibmiş. Amma Turgenevi yaxından tanıyanlar iddia edirdilər ki, gündəliyin qəhrəmanı Çulkaturin elə müəllifin özüdür.

Süjet çox sadədir, 30 yaşlı xəstə Çulkaturin 17 yaşlı Lizaya vurulur, qəfil hardansa bəd xəbər kimi Knyaz N. peyda olur və qızın könlünü həmişəlik fəth edir. Hətta ikilikdə meşədə gəzişərkən, Lizanın qolundan tutmağa cəsarəti çatmayan Çulkaturin qalır kənarda. "Əli müxtəsər əlimə toxunurdu, mən xeyli vaxt danışa bilmədim, ürəyim quş kimi çırpınırdı".


Aristokrat Knyazı seçir qız. O bağ-bağçada gəzişmələr, pəncərə önündə uzun-uzadı nəvazişli söhbətlər, kitab müzakirələri - Püşkin, Lermontov hamısı arxada qalır. "Mənim son ümidlərim yaz günəşinin istisinə məruz qalmış buz kimi xırçıltı ilə parçalanıb çilik-çilik olmuşdu".


Lizanın Knyazı Peterburqa gedir, daha geri dönməyəcək. Bunu hər kəs bilir, hətta Liza da, amma o uzaqdan da olsa Knyazı sevdiyinə görə xoşbəxtdir, zərrə qədər peşman deyil. "Mən onun arvadı ola bilmədim, ancaq xoşbəxt idim... az vaxtda
... olduqca xoşbəxt..."


Çulkaturin həsrətdən ölür. Aprelin 1-də.


Gündəlik Mart ayının 20-dən yazılmağa başlanır.


Doğrusu,1870-lərin sonunda, Mart ayının son günləri və 2020-ci ilin Mart ayı... insan öz ağrıları, əzabları və sevgiləri ilə necə də dəyişməz qalıb, elə təbiət də!


Bu, çox möhtəşəm əsəri Əkrəm Əylisli tərcümə edib. Dünən ona zəng edib dilimizin möcüzəsini, rənglilini, nəfəsini mənə duydurduğuna görə ona təşəkkür elədim. "Ləpələnən yaşıllıq", "çilik-çilik olan günəş", "quşların ecazkar nəğmələri" adamı düşdüyü tənhalıqdan qoynuna alıb aparır...





https://www.qanun.az/artiq-adamin-gundeliyi-ivan-turgenev-1…
#evdeoxu




Mövzuya aid kitablar


Rəylər

Rəy yaz

comment

Oxşar məqalələr


Digər maraqlı məqalələr

Abunə Ol