Con Menin “Çingiz xan” romanını tarixi roman janrında yeni cığır, hətta novatorluq adlandırmaq olar. Yazıçı özündən əvvəl bu janrda möhtəşəm əsərlər yaradan sələf-həmkarlarından fərqli olaraq uzun-uzadı təsvirlərə, dialoqlara yer verməyib, əsasən arxiv materialları ilə işləyib, romanda sözü gedən coğrafi məkanlara baş çəkib, tarixi yerləri şəxsən görüb.
Bundan başqa, Con Men 850 il əvvəl baş vermiş əhvalatların epik təsvirindənsə, tarixi hadisə və proseslərin təhlilinə üstünlük verib. Bu zaman o, öz üzərinə bitərəf araşdırmaçılıq vəzifəsi götürüb və bu işin öhdəsindən uğurla gəlib.
Romanı oxuyanda Çingiz xanın şəxsiyyətinə müəyyən rəğbət elementləri sezmək də mümkündür. Ancaq yazıçı böyük fatehin dövründə bilavasitə onun əmri ilə törədilmiş qırğınlardan, hətta müasir dövrdə genosid siyasətindən, bəşəriyyətə qarşı cinayət sayıla biləcək hadisələrdən də bəhs edib. Sadəcə, bu zaman o, həmin hadisələrə tarix kontekstindən yanaşıb.
Qədim və müasir monqolların Çingiz xanın şəxsiyyətinə pərəstiş etmələrinin səbəbi əsərdə məntiqli bir şəkildə açılıb.
Müəllif 15 yaşlı bir əsir uşağın xoş təsadüf və öz fərasəti nəticəsində əsirlikdən qurtularaq necə dünya fatehinə çevrilməsini, Koreya yarımadasından tutmuş Macarıstana qədər nəhəng bir ərazidə qurduğu imperiyaya rəhbərlik etməsini bütün müsbət və mənfi cəhətləri ilə birlikdə təsvir edib.
Bu baxımdan “Çingiz xan” əsəri müvafiq mövzuda yazılmış minlərlə əsər içində öz layiqli yerini tutur və bu möhtəşəm roman dünya şəxsiyyətlərinin həyatı ilə maraqlanan oxucular üçün əvəzsiz əsərdir.
Çingiz xan haradadır? O ölməyib. Belə olub.
Uzaq ölkələrin birində bir çar yaşayırmış. Onun bir qızı varmış. Bir gün Çingiz xan o qızı özünə istəyir. Belə olanda çar qızına deyir: “Al bu bıçağı. O, balaca və itidir. Paltarında gizlət. Bir gün vaxt gələcək, onu nə etmək lazım olduğunu biləcəksən”.
Müqəddəs Çingiz onunla yatağa girəndə qız bıçağı çıxarır və onu xədim edir. Çingiz ağrıdan qışqırır, adamlar tökülüşüb gəlir. Ancaq Çingiz onlara yalnız bunu deyir: “Bu qızı aparın, mən yatmaq istəyirəm”.
O, yuxuya gedir və bir daha oyanmır. Məgər Müqəddəs Çingiz özünü sağalda bilməz? Bir gün o sağalanda ayılacaq və öz xalqını xilas edəcək.
Facebookdan gələn rəylər
Rəylər
Rəy yaz